Modelbouw - vervolg
In de onderstaande hoofdstukken wordt meer informatie gegeven over het onderwerp ‘Modelbouw ’:
* Houten bouwpakket
* ARF-modellen
* RTF-modellen
Houten bouwpakket
Oorspronkelijk werden modellen gebouwd met behulp van alleen een bouwplan. Op basis van dit bouwplan werden alle materialen gekocht, de onderdelen zelf vervaardigd en werd het model in elkaar gezet. De firma Graupner was één van de eerste fabrikanten van kan-en-klare bouwpakketten. In een bouwpakket zitten in principe alle onderdelen om de houten ruwbouw van een modelvliegtuig te maken. In het begin werden de afzonderlijke onderdelen gestanst. Later werden de houten onderdelen gefreesd en tegenwoordig worden deze meestal via lasertechniek vervaardigd. De onderdelen moeten nog steeds uit de houten planken worden uitgebroken of uitgesneden. De eerste modellen waren voornamelijk gemaakt van balsahout in combinatie met andere houtsoorten zoals grenen en vliegtuigtriplex. In de huidige tijd van industriële massaproductie en de verdere ontwikkeling van kunststoffen en piepschuimsoorten, zijn houten bouwpakketten veel minder verkrijgbaar en worden ze nog slechts door enkele bedrijven vervaardigd en verkocht. Maar de balsa ribbenvleugel wordt nog steeds veel toegepast vanwege de hoge sterkte en het lage gewicht.
Gereedschappen
Voor het bouwen van een modelvliegtuig vanuit een houten bouwpakket, zijn o.a. de onderstaande gereedschappen nodig. In de bijgaande foto’s is hiervan een selectie weergegeven.
Bouwplank – Lijmklemmen – Scalpelmes – Metalen snijlinialen – Bouwspelden – Schuurpapier – Japanse zaag – Dremel – Figuurzaag – Soldeerbout – Tape – Schroevendraaiers – Inbussleutels – Winkelhaak – Waterpas – Gewichten – Lijmpistool – Folie-ijzer
Tips voor het bouwen van modelvliegtuigen
Modelbouw is niet alleen een kwestie van het snel aan elkaar lijmen van onderdelen. Het bouwen van een modelvliegtuig dient nauwgezet te gebeuren. De geringste afwijking of bouwfout kan tot grote problemen tijdens het vliegen leiden. Voor de modelbouwer zelf zijn de volgende eigenschappen belangrijk:
* nauwkeurig werken
* voorzichtig werken
* geduld
* doorzettingsvermogen
Laat je hierdoor echter zeker niet afschrikken !
Het belangrijkste is natuurlijk dat je plezier hebt aan het bouwen van je model.
Veel informatie over de bouw van modelvliegtuigen is op internet te vinden, o.a. op de verschillende forums zoals Modelbouwforum.nl en het Duitse RC-Network.de Dit zijn fantastische informatiebronnen voor de modelbouw. Vaak vind je in het forum van deze websites uitgebreide bouwverslagen met afbeeldingen, misschien wel van het model dat je wilt gaan bouwen.
Bouwvolgorde
De bouw van een modelvliegtuig kan globaal gezien worden verdeeld in drie hoofdgroepen:
* de romp
* de staart
* de vleugel
Meestal is dit ook de aanbevolen volgorde die in de bouwbeschrijving staat. Zorg bij de bouw altijd voor een vlakke ondergrond op de bouwplank of bouwtafel. Maak de bouwtekening op de plank vast met bouwspelden. Leg een stuk huishoudfolie over de tekening, zodat later niets aan de tekening kan vastplakken. Werk precies volgens de aanwijzingen die in de bouwbeschrijving staan en wijk niet af van de bouwtekening.
Als je met de bouw van een samengesteld deel begint, leg dan alle bijbehorende onderdelen op de tekening uit, precies volgens de tekening en speld deze eventueel vast op de bouwplank. In dit stadium nog niets vastplakken. Zorg er eerst voor dat alles passend is gemaakt, dat wil zeggen, zorg ervoor dat onderdelen die in elkaar geschoven worden makkelijk in elkaar schuiven en bijvoorbeeld niet scheef trekken.
Monteer de onderdelen niet klemvast. Ook niet met teveel speling, want dan moet je de ruimtes later opvullen of lijmen met speciale constructie houtlijm. De onderdelen moeten gewoonweg precies in elkaar passen. Gebruik wattenstaafjes voor het verspreiden van lijm op de gemonteerde delen. Deze wattenstaafjes zijn ook handig om een teveel aan lijm te verwijderen of om lijm goed in de hoeken te drukken. Als je zeker weet dat alles volgens tekening goed is geplaatst, kunnen de delen worden verlijmd.
Romp
* De spanten moeten recht in de romp gebouwd worden, anders trekt alles scheef.
* Laat de bovenkant van de romp zo lang mogelijk open. Vaak moeten namelijk de kabels voor de besturing in een late fase worden ingebouwd. Als de bovenkant van de romp dicht zit, kun je er niet meer bij.
Staart
* Voor het uitrichten van kielvlak en stabilo op de romp dient eerst de vleugel op de romp vastgemaakt te worden. Hierna het stabilo uitrichten ten opzichte van de vleugel. Daarna kan het kielvlak worden gemonteerd. De hoek tussen het kielvlak en het stabilo moet exact 90 graden zijn.
* Voor het uitrichten van het stabilo kan een speciale meting worden gedaan. De afstand vanaf de tip van de vleugel tot de tip van het stabilo dient aan beide zijden gelijk te zijn.
Vleugel
* Van een vleugel wordt meestal een linker- en een rechterdeel gebouwd, dus niet twee dezelfde vleugeldelen maken !
* Zorg ervoor dat er geen spanningen in de vleugelconstructie optreden, waardoor de vleugel krom trekt. Dat kan het vlieggedrag nadelig beïnvloeden en kan zelfs leiden tot crashes met de nodige gevolgen voor de constructie.
Het lijmen
Er zijn meerdere lijmsoorten die geschikt zijn om onderdelen te verlijmen. De meest gebruikte soorten zijn:
* Houtlijm
* Secondelijm
* Epoxy lijm
Bij houtlijm moeten de gelijmde delen tijdens het uitharden worden vastgezet met bijvoorbeeld klemmen of stevig plakband.
Bij secondelijm is het van belang te weten dat binnen een paar seconden alles vast plakt, ook jouw vingers. Deze lijm is verkrijgbaar als dun, middel en dik. Hoe dunner de lijm, des te sneller het plakt. Met dikke secondelijm heb je ongeveer 10 seconden tijd om een onderdeel op zijn plaats te zetten. Bij de dunne versie plakt het direct vast en kun je niet meer corrigeren.
Epoxy is een 2-componenten lijm die met name wordt gebruikt op plaatsen die veel kracht moeten kunnen opnemen tijdens het vliegen. Deze lijm wordt bijvoorbeeld toegepast bij het vastzetten van het motorspant en het verlijmen van vleugel bevestigingen.
Het foliën
Voor het bekleden van de onderdelen wordt meestal krimpfolie gebruikt. Deze folie wordt vaak aangebracht met een speciaal folie-ijzer en/of met een heteluchtpistool. De hitte zorgt ervoor dat de folie aan het hout vastplakt en daarbij krimpt. De meest bekende en toegepaste folie is Oracover. Deze folie is te koop veel verschillende kleuren.
Knip bij de foliestroken ruim uit. Beter later iets wegsnijden dan te laat constateren dat het stuk folie te kort of te smal is. Bij de vleugel wordt eerst de onderkant gefolied en daarna de bovenkant. Wees er alert op dat bij bespannen van de vleugel de folie de vleugel niet krom trekt. Ook bij de romp wordt tijdens het foliën van onderen naar boven gewerkt. Dus eerst de onderzijde, daarna de zijkanten en tenslotte de bovenkant. Een korte handleiding over het foliën met Oracover vind je hier.
De elektrische componenten
Het betreft hierbij de volgende componenten:
Servo’s
Regelaar
Ontvanger
Accu(‘s)
Motor
Bedrading (incl. stekkers)
Volg voor het selecteren en inbouwen van de elektrische componenten nauwkeurig de aanwijzingen in de bouwbeschrijving. Ook hiervoor is veel informatie op internet beschikbaar, o.a. de verschillende forums zoals Modelbouwforum.nl en het Duitse RC-Network.de
Bouwprojecten binnen MCZ
De onderstaande links verwijzen naar bouwprojecten van onze leden:
Klik hier voor foto’s en het verslag van de FXj 2.5 (Scheibelhofer)
Klik hier voor foto’s en het verslag van de Baba Jaga competition (Schuster)
Klik hier voor foto’s en het verslag van de Up2you-vc (re-design)
Klik hier voor foto’s en het verslag van de NFROB (Franz Heindler)
Klik hier voor foto’s en het verslag van de Purito (Schweiger Modellbau)
Ook zijn er talrijke bouwverslagen te vinden op de verschillende forums, bijvoorbeeld:
* ‘Hollein Libelle Evo V2 elektro’ op Modelbouwforum.nl
https://www.modelbouwforum.nl/threads/hollein-libelle-evo-v2-elektro.219759/
en
* ‘FRIENDLY 5J: Baubericht’ op RC-Network.de:
https://www.rc-network.de/threads/friendly-5j-baubericht.619798/
ARF-modellen
Bij ARF-modellen (= Almost Ready to Fly) beperken de werkzaamheden zich tot de eindmontage en de inbouw van de RC-componenten. Een voordeel is dat je zelf de componenten kunt kiezen. ARF-modellen vereisen duidelijk minder handmatige vaardigheid dan het bouwen vanuit een bouwpakket. In de onderstaande afbeelding is een voorbeeld van een ARF model weergegeven.
RTF-modellen
RTF-modellen (= Ready To Fly) zijn vliegklaar en hier hoeft geen inbouwwerk meer te worden gedaan. Vaak worden deze modellen compleet geleverd met afstandsbediening en alle toebehoren. Dit heeft als voordeel dat je geen onderdelen hoeft uit te zoeken en te kopen die passen bij het model, zoals de motor, regelaar, servo’s, accu en oplader. Ook worden de zender en de ontvanger bijgeleverd. Meestal wordt bij aanschaf van een volgend model de zender ingeruild voor een meer universeel model. In dat geval kun je overwegen om een ARF-model te kopen in plaats van een RTF-model en het bespaarde geld investeren in apparatuur van hogere kwaliteit. In de onderstaande afbeelding is een voorbeeld van een RTF model weergegeven.
